Rezidba lješnjaka (lijeske)
Lješnjak je plod lijeske, grmolike biljke iz porodice Betulaceae. Plod se najviše koristi u prehrambenoj industriji jer je vrlo bogat bjelančevinama i nezasićenim masnoćama, a sadrži i vitamin B6 i tiamin.
Pitomi lješnjak uzgaja se u obliku grma ili kao stablašica, iako je prirodno da lješnjak raste u obliku grma.
Kod sadnje, sadnica se jednako reže te se kasnije odabire željeni uzgojni oblik. Sve sadnice prikrate se na dužinu 30-50 cm jer se tako osigurava bolje ukorjenjivanje. Iz tako prikraćenih sadnica razvija se nekoliko izboja te se tada donosi odluka o uzgojnom obliku.
U prvim godinama uzgoja obavlja se rez slabijeg intenziteta i to samo uklanjanje suvišnih izboja, posebno onih koji rastu prema sredini. Ukoliko lijesku uzgajamo u obliku grma, izbojke je potrebno prikratiti na polovicu njihove duljine.
Kod uzgoja u obliku stablašice, ostavljamo samo jedan izbojak koji je najbolje razvijen i njega bi bilo poželjno privezati za oslonac. Prikraćuje se kada dostigne duljinu od 1,5-2 m.
Tokom sljedeće godine, lijeska koja se uzgaja u obliku grma zahtjeva ostavljanje 2 sekundarna izboja. Najbolje je ostaviti 4 osnovna izboja iz kojih se razviju sekunadarni izboji. Kod uzgoja u obliku stablašice razviju se tri ili više izboja. Najbolje je ostaviti 5 izboja od kojih se 4 prikrate na istoj razini dok se središnji glavni izboj ostavi da bude 2-3 cm viši i on služi kao grana provodnica. Svi ostali izboji postupno se uklanjaju tokom godine.
Prva prava rezidba lijeske kojim se osigurava pravilan rast i razvoj, a samim time i prinos obavlja se tek u trećoj, četvrtoj godini.
Lijeska ima dugi period cvatnje koji započinje već u jesen kada se pojavljuju muški cvjetovi-rese.
Tokom travnja pojavljuju se i ženski cvjetovi-pup te se tada preporučuje vršenje rezidbe jer se lako uočavaju ženski pupovi i samim time možemo regulirati prinos.
Rezidba gornjih grana sastoji se od postepenog prorjeđivanja pregustih stabala i uklanjanja suhih grana u toku mirovanja vegetacije. Lijeska rodi na jednogodišnjim izbojima te je bitno ostaviti zadovoljavajući broj i dužinu tih izboja.
Kod rodnih stabala rezidba se uglavnom sastoji od prorjeđivanja gustih stabala i uklanjanja suhih grana. Budući da lijeska voli svjetlo, najviše se pupova zametne na vrhovima i periferiji krošnje, zato je vrlo bitno prorijediti unutarnji dio krošnje.
Svake treće godine potrebno je obaviti jaču rezidbu i to u vrijeme cvatnje ženskih cvjetova. Uz to, potrebno je ukloniti i šibe vodopije.
Autor članka: Diana Marjanović, mag.ing.agr.
Diana je osnivačica poljoprivrednog portala agronomija.info. Završila je diplomski studij fitomedicine na Agronomskom fakultetu u Zagrebu.